Wielu wierzycieli zastanawia się, czy komornik może ściągnąć dług z zagranicy, gdy dłużnik wyjechał i przebywa poza Polską. Jak działa w takim przypadku prawo i jakich formalności trzeba dopilnować? Wyjaśniamy, co można zrobić, gdy dłużnik znajduje się w innym kraju.
Czy komornik ma prawo działać za granicą?
Komornik w Polsce nie ma prawa prowadzić egzekucji bezpośrednio w innym kraju. Jego działania kończą się na terytorium naszego państwa. To oznacza, że jeśli dłużnik mieszka i pracuje np. we Francji, polskie instytucje prawne nie mogą zająć jego pensji ani konta bankowego. Windykacją długów w innym kraju zajmują się lokalne organy. Zwykle są to urzędnicy o funkcji zbliżonej do komornika, działający zgodnie z prawem danego państwa. Chociaż polski przedstawiciel prawa nie bierze w tym bezpośredniego udziału, to może przekazać dokumenty do sądu lub kancelarii, która podejmie dalsze kroki.
Znacznie prostsza jest sytuacja gdy dłużnik ma majątek w Polsce, ale sam przebywa za granicą. Wtedy egzekucja może zostać przeprowadzona przez polskiego komornika. W takiej sytuacji niezbędne jest ustalenie, czy dana osoba nadal posiada np. nieruchomości, konto bankowe lub dochody z wynajmu. Obecność poza krajem nie chroni dłużnika przed działaniami komorniczymi, jeśli jego majątek znajduje się na terytorium Polski.
Jak odzyskać dług od osoby mieszkającej za granicą?
Podstawą każdej egzekucji jest tytuł wykonawczy, czyli wyrok sądu z klauzulą wykonalności. Jeśli wierzyciel jeszcze go nie ma, musi w pierwszej kolejności przeprowadzić postępowanie sądowe w Polsce. Gdy sąd wyda wyrok, można złożyć wniosek o jego uznanie lub przekształcenie go w europejski tytuł egzekucyjny. Trzeba zadbać, by dokument zawierał pełne dane stron, dokładną kwotę roszczenia i informację o prawomocności wyroku, potrzebne do rozpoczęcia postępowania za granicą.
Warto wcześniej sprawdzić, czy dłużnik ma majątek, który da się zająć. Samo uzyskanie wyroku nic nie da, jeśli nie ma możliwości egzekucji. Niektórzy wierzyciele zlecają też weryfikację sytuacji finansowej dłużnika przed rozpoczęciem procedury.
Jak wygląda egzekucja długu na terenie Unii Europejskiej?
Na terenie Unii Europejskiej obowiązują wspólne przepisy, które ułatwiają egzekucję długu za granicą. Dzięki nim wierzyciel może odzyskać pieniądze, nawet jeśli dłużnik nie mieszka już w Polsce. Najczęściej wykorzystuje się w tym celu dwa narzędzia: europejski tytuł egzekucyjny oraz europejski nakaz zapłaty.
Europejski nakaz zapłaty to rozwiązanie dla spraw, w których dłużnik nie zareagował na pozew. Wierzyciel składa odpowiedni formularz i po sprawdzeniu, czy dług spełnia wszystkie wymagane warunki, sąd wydaje dokument. Jeśli dłużnik nie wniesie sprzeciwu w przewidzianym terminie, nakaz staje się wykonalny i może zostać przekazany do egzekucji komornikowi w innym państwie UE. Gdy dłużnik złoży sprzeciw, sprawa trafia do dalszego rozpoznania przez sąd w jego kraju.
Europejski tytuł egzekucyjny stosuje się w sprawach, gdy dłużnik nie wnosił sprzeciwu wobec długu. Jeśli sąd wyda wyrok, uznając roszczenie za bezsporne, wierzyciel może otrzymać specjalne zaświadczenie. Ten dokument pozwala prowadzić egzekucję w innym kraju Unii Europejskiej bez potrzeby ponownego rozpatrywania sprawy przez lokalny sąd. Dłużnik nie ma możliwości wniesienia sprzeciwu wobec takiego tytułu.
Egzekucja długu od osoby mieszkającej za granicą nie jest łatwa, ale jest możliwa, zwłaszcza w krajach Unii Europejskiej. Trzeba się liczyć z dodatkowymi formalnościami i dłuższym czasem oczekiwania. Dzięki dobrej współpracy z komornikiem można odzyskać pieniądze nawet spoza Polski.
