Nowelizacja art. 889² Kodeksu postępowania cywilnego z 25 marca 2024 r. znacząco zmieniła dotychczasowe zasady egzekucji z rachunków bankowych. Czy banki muszą teraz działać szybciej? Co zmienia to dla dłużników, wierzycieli i komorników? Poznaj zmiany w przepisach i ich praktyczne konsekwencje – szczególnie jeśli masz zobowiązania wobec wierzycieli.
Co mówiły przepisy sprzed nowelizacji Art. 889(2) KPC?
Przed nowelizacją, zgodnie z art. 889² KPC, banki były zobowiązane do przekazania środków z zajętego rachunku bankowego na rachunek komornika niezwłocznie po upływie siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zajęciu. Wyjątek stanowiły egzekucje dotyczące bieżących alimentów lub rent, gdzie przekazanie środków następowało niezwłocznie.
Przykładem niech będzie sytuacja, w której komornik sądowy dokonał zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego prowadzonego przez Bank w dniu 1 października. W tym samym dniu bank otrzymał zawiadomienie o zajęciu. Na rachunku dłużnika znajdowały się środki znacznie przekraczające zarówno kwotę zajęcia, jak i limit kwoty wolnej od zajęcia. Bank przekaże jednak środki komornikowi sądowemu dopiero po upływie 7 dni.
A co jeśli na koncie dłużnika, w momencie jego zajęcia, nie ma odpowiednich środków? Ilustruje to kolejny przykład. Komornik wystosował zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego prowadzonego przez Bank w dniu 1 marca. W momencie dokonania zajęcia, na koncie dłużnika nie znajdowały się środki przewyższające kwotę wolną od zajęcia, co oznaczało brak podstaw do natychmiastowego przekazania środków komornikowi. Dłużnik otrzymuje jednak regularne wynagrodzenie za pracę, które wpływa na jego konto 10 dnia każdego miesiąca. W przypadku, gdy przelew od pracodawcy spowoduje, że saldo rachunku przekroczy kwotę wolną od zajęcia, bank zgodnie z przepisami przekaże zajętą kwotę komornikowi. Warto zauważyć, że od momentu doręczenia zajęcia bankowi upłynęło już 7 dni, co umożliwia niezwłoczne przekazanie środków po ich pojawieniu się na koncie dłużnika.
Co zmieniła dla komorników nowelizacja Art. 889(2) KPC?
Nowelizacja zniosła siedmiodniowy okres oczekiwania, zobowiązując banki do niezwłocznego przekazywania środków z zajętego rachunku na rachunek komornika, niezależnie od rodzaju egzekucji. Oznacza to, że po otrzymaniu zawiadomienia o zajęciu, bank ma obowiązek natychmiastowego transferu środków do komornika. Dzięki temu wierzyciele mogą liczyć na szybsze uzyskanie należności, co jest szczególnie istotne w sprawach o dużej wartości roszczeń. Zmiana ta eliminuje także ryzyko, że dłużnik zdąży podejmować próby obejścia zajęcia w trakcie okresu oczekiwania.
Warto jednak zaznaczyć, że ustawodawca, z wyjątkiem dwóch szczególnych przypadków, nadal zobowiązuje komornika sądowego do wstrzymania przekazania środków wierzycielowi przez okres 7 dni od daty ich pierwszego wpływu na jego rachunek. A jak wygląda to w praktyce? Komornik wystosował zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego do Banku w dniu 1 czerwca. Bank, zgodnie z przepisami, przekazał zajęte środki na rachunek komornika 2 czerwca, ponieważ zobowiązany jest do ich niezwłocznego transferu. Ponieważ jest to pierwszy wpływ środków na konto komornika, zobligowany jest on do odczekania co najmniej 7 dni przed przekazaniem tych środków wierzycielowi. Oznacza to, że komornik może dokonać transferu najwcześniej 9 czerwca, ale musi to zrobić najpóźniej do 16 czerwca.
Jakie są korzyści wynikające z nowelizacji?
Skrócenie czasu przekazywania środków przez banki może przyczynić się do:
- zwiększenia efektywności postępowań egzekucyjnych,
- szybszego zaspokojenia roszczeń wierzycieli,
- zmniejszenia ryzyka ukrywania lub wycofywania środków przez dłużników.
Nowelizacja art. 889² KPC wprowadziła znaczące usprawnienia w procedurze egzekucji z rachunków bankowych, eliminując obowiązkowy siedmiodniowy okres oczekiwania na przekazanie środków przez banki. Dzięki temu komornicy mogą szybciej realizować swoje obowiązki.